Kahramanmaraş
AA muhabirinin ayrışık kaynaklardan derlediği bilgiye göre, Maraş'ta Milli Mücadele'nin simgesi durumuna mevrut ve mazot sattığı düşüncesince "Sütçü İmam" şekilde aşina ulusal kahraman, Fevzipaşa (Bektutiye) Mahallesi'nde 1872'de dünyaya geldi.
Babası "Kireçcioğulları"ndan Ömer Efendi, anası "Tiyeklioğulları"ndan Emine Hanım bulunan Sütçü İmam, Uzunoluk Camisi'nde fahri şekilde imamet yaptı.
Kentin obstrüksiyon edilmiş bulunduğu çevrim 31 Ekim 1919'da düşmana evvel kurşunu sıkan Sütçü İmam, düşmanın kovulmasından sonradan belediyede işe başladı ve Maraş Kalesi'ndeki topun idaresi de ona bırakıldı.
Abdülmecit hükümdar olunca 101 parça ferde çarpmak düşüncesince kaleye çıkan ve barutun biberli alması kararı bedeninde yanıklar oluşan Sütçü İmam, kaldırıldığı Alman Eğitim Hastanesi'nde 25 Kasım 1922'de yaşamını kaybetti. Üç kız, birlikte koca evladı bulunan Sütçü İmam, Çınarlı Camisi Mezarlığı'na defnedildi.
Sütçü İmam adına, evvel kurşunun atılmış bulunduğu Uzunoluk Meydanı'nda birlikte abide ve çeşme, Kıbrıs Meydanı'na Kurtuluş Anıtı yaptırıldı. 1980'den sonradan Sıkıyönetim Komutanlığınca Sütçü İmam'ın Çınarlı Camisi avlusundaki mezarı türbe durumuna getirildi.
Kahramanın adı, şehirde Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ile mahalle, cadde, çıkmaz ve okullarda yaşatılıyor.
Akademik icraat özellikle peyda etmek üzere, Sütçü İmam hesabına merkum yüzlerce yapıt ve sütun bulunuyor. Kahramanmaraş Kurtuluş Destanı Panorama Müzesi'nde genel görünümlü (3D) hususi çizik resimler, erke ve nağme efektleriyle anlatım edilen Sütçü İmam olayı hafızalardaki yerini koruyor.
Kaynaklara göre, Maraş'ın obstrüksiyon girişimi 22 Şubat 1919'da İngiliz obstrüksiyon kuvvetlerinin Albay Max Andriyo komutasında şehre girişiyle başladı. Maraş, 8 ay devam eden İngiliz işgalinden sonra, 29 Ekim 1919'da Fransızlar kabilinden obstrüksiyon edildi.
Şehrin Fransızlar kabilinden obstrüksiyon edildiğinin devrisi haset efkârlı Ermeni askerlerinin hamamdan çıkan hanımlara tecavüz yazar "Burası bundan sonradan Fransız ülkesi oldu, Fransa'da çarşafla gezilmez." derken hanımlar da feryat figan atarak "Yok mu birlikte insaf eli!" niteleyerek iane çağırır.
Ortamı razı etmek ve hanımları idare etmek talip Çakmakçı Said ve arkadaşları Ermeni askerlerince vurularak yere düşmüş bulunduğu tam fahri imamet meydana getirdiği mescidin altındaki dükkanda mazot satan Sütçü İmam, tabancasını alarak düşmana erinç evvel kurşunu 31 Ekim 1919'da ateşledi.
Torunu dedesini anlattı
Sütçü İmam'ın torunu Göksun Devlet Hastanesi Başhekimi Op. Dr. Alaattin Türkkorur, AA muhabirine, dedesinin vefatının üstünden 99 sene geçtiğini fakat Sütçü İmam ruhunun, Türk milletinin değme birlikte ferdinde yaşamaya bitmeme ettiğini söyledi.
Türkkorur, Sütçü İmam'ın 40 torunundan bir tanesi olduğunu, yaşamının değme aşamasında bunun gururunu yaşadığını, ona müstahak birlikte torun peyda etmek düşüncesince de güç gider ettiğini belirtti.
Türk milletinin değme neferinin Sütçü İmam'ın birer torunu olduğuna inandığını aktaran Türkkorur, "Edirne'nin Keşan ilçesinde asteğmen şekilde fariza yaptığım tam birlikte toplulukta Sütçü İmam'ın torunu olduğumu söyleyince hepsi mağaza ayağa kalktı. Kimileri ağladı kimileri kucakladı. Yani Sütçü İmam'ın torunu olmaktan çevre lazım şehrimizin bünyesinde lazım etraflı Türkiye'de milletimiz kabilinden değme daim başlangıç tacı edildik." niteleyerek konuştu.
Sütçü İmam vakasının unutulacak yahut es geçilmeyecek denli ehemmiyetli olduğuna ayraç fail Türkkorur, büyükbabası olmasa caba Sütçü İmam ile alım çalım duyacağını anlatım etti.
Dedesinden bahsederken sesi ışıldamak ve duygularına bilgili olamayan Türkkorur, şöyleki bitmeme etti:
"Herkesin birlikte mermi yememek düşüncesince saklandığı gizlendiği birlikte zamanda, askerlerin önüne çıkmamak düşüncesince şeklini değiştirdiği birlikte sürede çıkıp Türk namusuna, Müslüman kadının peçesine el atan Fransız ve Ermeni askerlerine tabanca çekip onları darbelemek hazırlop birlikte nesne değil. 'Ne olacak birlikte silahı hepsi sıkıyor' denilebilir ama o ortamı düşünecek olursak, bunun aşırı iri birlikte olay olduğunu, bu kurşunun hemen oradaki Fransız askerine ve ya Ermeni askerine değil gerisindeki iri birlikte ülkeler topluluğuna, düşünce, düşünüm ve yöntem topluluğuna atık birlikte mermi bulunduğunu düşünüyorum."
Atılan mermi Anadolu'da direnç kıvılcımını ateşledi
Atılan kurşunun hemen Maraş'ın kurtuluşu düşüncesince birlikte punt olmadığını Anadolu'da da birlikte kıvılcımın başlamasına bozukluk olduğuna inandığını özetleyen Türkkorur, olayların hemen görünmüş bulunduğu kısmıyla değil değme yönüyle kullanmak icap ettiğini vurguladı.
İşgal edilen Anadolu topraklarının kurtuluşunun fitilini ateşleyen Maraş Milli Mücadelesi'nin dünyada eşine az rastlanan birlikte alplık destanı bulunduğunu özetleyen Türkkorur, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Bütün Anadolu obstrüksiyon altında düşmanlar değme birlikte köşeyi tutmuş. Müslüman insanımıza, hanımlarımıza değme yerde cehennem azabı var. Ölüm, kalım, yaralanma ve tezellül var. Bunları bu budun yaşadı. Bu kurşunun hemen o dü bacımıza, annemize değil etraflı Müslüman Türk kadınlarının namusunun kurtuluşuna punt bulunan birlikte mermi bulunduğunu düşünüyorum. Bunun hepsi evren çapında da düşünülmesini aşırı istek ediyorum. Yani Müslüman Türk hanımının namusuna uzanan el, değme yerde ve değme devir bu düşünüm ve endişe yaşadıkça kırılacaktır ve katiyen o başkaları kalburüstü olamayacaktır."
Türkiye'nin sunulan kalmış bulunduğu yıldırı vakaları karşısında iri başarılar elde ettiğine dikkati çekici Türkkorur, "Türk ordumuzun ve bu 15 Temmuz'da bulunan kalkışmanın akamete uğratılması düşüncesince meydana getirilen kahramanlıkların Ömer Halis Demir kabilinden Fethi Sekin kabilinden henüz kaç adsız kahramanların değme birinin birlikte Sütçü İmam bulunduğunu düşünüyorum. Bunları da gördükçe aşırı kıvanma ediyorum. Dedemin ruhu yaşıyor niteleyerek seviniyorum. Bana nasip olmadı niteleyerek ihtimal üzülüyorum ama onlara nasip bulunduğu düşüncesince de seviniyorum. Nice Sütçü İmam'lar gizlidir. Allah anca birlikte hatıra lazım etmesin niteleyerek afsun edelim ama lazım olduğunda da Sütçü İmam'lar çıkaracaktır bu budun çıkarır da hamdolsun." niteleyerek konuştu.
Maraş Milli Mücadelesi
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Mustafa Kemal Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Cengiz Şavkılı da Fransız askerlerinin hamamdan çıkan Türk kadınlarının peçesini açmaya adım etmesi kararı Sütçü İmam'ın silahını ateşlemesiyle Maraş Milli Mücadelesi'nin başladığını hatırlattı.
Yaşanan bu vakada Türk hanımının peçesine uzanan elin Sütçü İmam kabilinden kırıldığını vurgulayan Şavkılı, olayın peşi sıra Ermenilerin Sütçü İmam'ın ardına düştüğünü fakat hepsi aramalarına karşın bulamadığını aktardı.
Sütçü İmam hadisesinin Maraş Milli Mücadelesi'nde şöhretli birlikte direnişin başladığı gündüz bulunduğunu aktaran Şavkılı, şunları anlatım etti:
"31 Ekim 1919 tarihinde Maraş'ın yiğit birlikte evladı bulunan Sütçü İmam, işgalci Fransız ve Ermeni saldırganlara erinç Türk'ün dürüstlük ve şerefine uzanan murdar elleri kırmış, Milli Mücadele'nin evvel kurşununu atarak bu lahut mücadelenin fitilini ateşlemiştir.
Sütçü İmam'ın attığı evvel mermi Maraş'ta 72 gündüz sürecek bulunan birlikte mücadeleyi başlatırken, Maraş halkı kadını, erkeği, genci, yaşlısıyla biricik birlikte canevi olmuştur. Sütçü İmam olayı bire birlikte sürede Maraşlıların kemikleşmiş cesaretinin, yiğitliğinin en seçilmiş biçimde ortaya konulduğu gündür. Maraş halkının bu cesareti, Sütçü İmam'ın şahsında kader etmiştir. Bugünden sonradan kaç yiğitler Sütçü İmam'ın açmış bulunduğu bu yoldan lahut birlikte mücadeleye girmek için, meydanlara çıkmışlar, Fransız ve Ermenilere erinç 'Maraş bizlere kara yer yapılmaksızın düşmana gülizar olmaz' parolasıyla amansız birlikte harbe girişmişlerdir."
Sütçü İmam olayının, İstiklal Mücadelesi'nde iri birlikte devletin yüksek tabanca gücüne karşı, iri imkansızlıklar süresince varını yoğunu, canını, kanını ve değme şeyini hürriyet ve istiklal uğrunda gözünü kırpmadan sağlayan birlikte halkın epope yazdığı birlikte günün habercisi olduğuna ayraç fail Şavkılı, o gündüz hepsi insanlığı hayrete düşürecek birlikte mevcut işleyiş mücadelesine girişildiğinin altını çizdi.
Şavkılı, Sütçü İmam'ın cesurluk ve kahramanlığın yegâne birlikte timsali bulunduğunu vurgulayarak, "Sütçü İmam attığı evvel kurşunla zalime kaşı mazlumun yanı sıra durmuş, O'nun bu hareketi hemen Maraşlılara değil hepsi mazlum milletlere düş deposu olmuştur. Hiç vehim namevcut ki, binlerce salname ecdadımızın namusunu koruyan, zalime erinç 'dur' diyen Sütçü İmam'ın ruhu bugünlerde de hepimize erke tutacaktır." ifadelerini kullandı.