TBMM
Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti tezkeresinde, BM çeşidinden Türkiye'ye, Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde kurulan Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonlarına katılma davetinde bulunulduğu belirtildi.
Afrika'da diyalekt abra ve sulh düşüncesince zılgıt gerçekleştiren insanca ve siyasal krizlerin çözümüne askeri katkıda bulunulmasının, Türkiye'nin alanda ve umumi şekilde Afrika'da izlediği fail aut politikanın katıksız uzantısını oluşturacağının değerlendirildiği tabir edilen tezkerede, 2 Ağustos 2016'dan itibaren bu katkının sağlanması düşüncesince TBMM kararlarıyla mukteza izinlerin verildiği hatırlatıldı.
Bu kapsamda tezkerede, BM'nin Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yürütme etmiş bulunduğu harekat ve misyonlar kapsamında, hudut, şümul, hacim ve vakti Cumhurbaşkanınca ölçüm ve belirleme yapılmak üzere, Türk Silahlı Kuvvetlerinin diyar dışına gönderilmesi ve Cumhurbaşkanınca verilecek izinle belirlenecek esaslar çerçevesinde bu kuvvetlerin kullanılması düşüncesince 6 Ekim 2020'de maruz iznin, 31 Ekim 2021'den itibaren beraberinde sene süreyle uzatılmasına müsaade verilmesi istendi.
"Sorunlu görüyoruz"
Tezkerenin görüşmelerinde İYİ Parti Grubu hesabına yalan düzlük İzmir Milletvekili Aytun Çıray, TSK'nın, ait amaç bağlamında Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde bulunmasının hududunun, şümulünün, miktarının ve çağının sadece Cumhurbaşkanınca ölçüm ve belirleme edilmesini karışık gördüklerini söyledi.
Tezkeredeki bu çeşit ibarelerin, yürürlükteki sistemin beraberinde gereği şekilde ikram edildiğini dile getiren Çıray, "Bu, Cumhuriyet vakti süresince hakkında karşıya kaldığımız kesin güçler birliğinin yaşamımıza yansımasından bambaşka tek nesne değil." ifadesini kullandı.
MHP Erzurum Milletvekili Kamil Aydın, bugüne derece Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde hedeflenen barış, geçim ve kazançlı kalkınmanın gerçekleşmediğini bilakis kaos, anarşi ve beraberindeki adamlık trajedilerinin bitmeme ettiğini belirtti.
Doğrudan müdahalelerin, bundan böyle şekil değiştirdiğini ve vekalet gruplar üstünden yürütüldüğünü tabir fail Aydın, "Afrika'nın nice durumunda bulunduğu kabilinden Fransızların yarattığı memnuniyetsizlik ve buna rağmen Rusya'nın Wagner kabilinden bilvasıta kuvvetleriyle alana kudret etmesi bölgedeki sorunları henüz da derinleştirdi. Bu coğrafyalardan birisi de Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti." dedi.
Aydın, tezkerenin kabulü noktasında duruşlarının kemiksiz bulunduğunu vurgulayarak, "İnşallah, mehabetli Meclisimiz çeşidinden onayı sonrası hayırlara okazyon olur, hem ülkemize hem milletimize bununla beraber hakkıyla huzur, sulh arayan Afrika'daki insanlığa yarar ve selamet getirir." ifadelerini kullandı.
HDP Diyarbakır Milletvekili Hişyar Özsoy, Türkiye'nin, sonuç devirde Afrika'ya er göndermeye çalıştığını söyleyerek, "Fransa bölgedeki askerlerini beraberinde sene içre yarıya indirmeyi düşünürken Türkiye, orada oluşan bu boşluğu kaplamak düşüncesince bazı askeri maceralara giriyor." sanarak konuştu
Özsoy, Türkiye'nin, Afrika ile ilişkilerinde meseleleri henüz beraberinde tomar militarize etmeden, tabanca bey yarışına girmeden aşırı henüz değişik beraberinde siyasa izleyebileceğini, barışçıl aut politikayı bilgili kılabileceğini savundu.
"Afrika kıtasının istikrarına katkıda mevcut olmak tabii önemli"
CHP İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz de BM'nin Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde barışı ve istikrarı dulda misyonlarına Türkiye'nin ulama vermesi anlamında beraberinde davranış izlediklerini belirtti.
Mali'nin, 2012'den beri yoğun siyasal ve sosyoekonomik çöküntü içre olduğunu, dünyanın en donsuz devletleri arasındaki Orta Afrika Cumhuriyeti'nde ise durumun henüz ağır olduğuna yer veren Çeviköz, bu ülkelerdeki savaşların yayılarak diyalekt beraberinde krize tahavvül ihtimalinin, tamamı alanı etkilediğine dikkati çekti.
Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki çatışmaların dinler arası beraberinde muharebeye dönüşerek global ölçekte beraberinde gerilime evrilme olasılığına ayraç fail Çeviköz, "Afrika kıtasının istikrarına, global barışın parçası bulunmasına ve terörle uğraş bağlamında yayınlanan çabalara katkıda mevcut olmak tabii önemli. CHP şekilde politikamız bu doğrultuda. El Kaide, IŞİD ve ona biat fail kökten örgütlerin Afrika'da çalışan olmalarından ve dünyaya yıldırı ihraç etmelerinden CHP şekilde yoğun beraberinde düşünce duyuyoruz." ifadelerini kullandı.
"Türkiye Afrika'nın herhangi beraberinde durumunda bulunacak"
AK Parti Kocaeli Milletvekili Fikri Işık ise Türkiye'nin, herhangi beraberinde noktada barışı ve adaleti istediğini belirterek, "Afrika ile geliştirdiğimiz münasebat katiyen Batı ülkelerininki kabilinden kolonyalist iyilikle açılan münasebat değil." dedi.
Türkiye'nin, Afrika'nın herhangi beraberinde durumunda bulunacağını vurgulayan Işık, "Bu bulunma, oradaki eş çıkarlarımızı korumak, baş başa büyümek, gelişmek, Afrika'nın kalkınmasına da işlev etmek, bu sayede Türkiye'nin de refahını artıracak beraberinde sağgörü çerçevesinde olacak. Türkiye bugüne derece bunun haricinde tek davranmadı. Bizim çıkarımız Afrika'nın refahı, istikrarı, on senelerce sömürülen Afrika'nın, kolonyalist zihniyetten kurtulup özlük halklarına dayanan, barışçıl, istikrarlı, zenginlik toplumları biçimine gelmesidir. Türkiye'nin bambaşka beraberinde çıkarı olmaz." değerlendirmesini yaptı.
Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti tezkeresi, konuşmaların arkası sıra oylanarak ikrar edildi.
Genel Kurulda, henüz sonradan partilerin gündeme bağlı kadro önerilerinin görüşmelerine geçildi.
