Dönemin tanıkları KKTC'nin 'zorluklara için yapı sürecini' anlattı

Lefkoşa

KKTC'nin duyuru edilmiş bulunduğu 15 Kasım 1983'te canlı siyasette bulunan emektar başbakanlardan Hakkı Atun, Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş'ın Halkla İlişkiler Müdürlüğü, Ulaştırma Bakanlığı ve Girne Belediye Başkanlığı görevlerinde mevcut Erdinç Gürçağ ve gazeteci-yazar Akay Cemal, KKTC'nin kuruluşuna bağlı süreci AA muhabirine değerlendirdi.

Hakkı Atun, Kıbrıs müzakerelerinin başladığı 1968'den KKTC'nin kurulduğu 1983'e genişliğinde Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın defaatle uyum noktasına geldiği fakat Rum tarafının hakeza ortak niyetinin olmadığının değişmez şekilde ortaya çıktığını söyledi.

Federasyon modelinin Rum kısmını gönül tokluğu fail ve Kıbrıs Türklerine akreditasyon sağlayan ortak yöntem olmaktan çıktığını hatırlatan Atun, bu nedenle bağımsızlığın belirgin ortak biçimde duyurulması icap ettiğini ve cumhuriyetin duyuru edildiğini söyledi.

Atun, "15 Kasım 1983'te, benim de içinde toprak aldığım yasama kurulu oy birliğiyle KKTC'yi duyuru etmişti. O günden bugüne dayanıklı mütebeddil ortak obje de yoktur." dedi.

Bugün ortaya koyulan "egemen akreditasyon temelinde dü mevki güzel politikanın" doğruluğuna dikkati çekici Atun, 21 Aralık 1963'te Türk topluluğunun o kırım içre biraz silahla bellek tuttuğunu ve Kıbrıslı Türklerin o günden itibaren hükümran ortak maşer bulunduğunu anlattı.

Atun, "Bugün düzenlenen dü devletli hal politikası akıbet evre doğrudur. Bunu eksiksiz dünyaya en bilimsel, en eli uz ortak siyasal bilgiyle bildirmek ve ikrar yol açmak gerekir." niteleyerek konuştu.

KKTC'nin ilanına revan sürecin akıbet evre duyurulmayan tutulduğunu vurgulayan Atun, bunun Denktaş çeşidinden planlandığını ve biraz bireyin bilmiş bulunduğu çalışkanlık şekilde yürütüldüğünü belirtti.

Atun, "Denktaş düşüncesince apayrı ortak seçenek (KKTC'nin ilanından başka) kalmamıştı. Elbette bundan hakeza bu yola girmemiz gerekirdi. Eğer girmeseydik, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından, Türkiye'nin de yardımıyla düzenlenen siyasal formülü ortaya koyamazdık, ortak alternatifimiz olamazdı. Halbuki, filhakika hakeza bulunan hali o gündüz tescil etmiş olduk." biçiminde konuştu.

KKTC'nin duyuru edileceğini duyan halkın kendinden Cumhuriyet Meclisi'nin önüne koştuğunu anımsatan Atun, Denktaş'ın Meclis'in içinde başlangıç döndürücü çarpıcı ortak görüşme yaptığını ve bundan başlangıç döndürücü etkilendiğini söyledi.

Atun, şu biçimde bitmeme etti:

"KKTC, kesinlikle suretle yaşamalıdır. Artık ne geriye devir bulunmaktadır ne de bunu gerçekleştirmek bizlere ve bizlerden sonraları doğacak nesillere yakışan onurlu ortak boyut olur. Dünyada insanın elde etmiş bulunduğu en ehemmiyetli başarı, zat devletini ihdas etmek ve bağımsızlığını eline alabilmektir. Doğu Akdeniz'in bu genişliğinde mühim ehemmiyet bildirme etmiş bulunduğu ortak dönemde, Doğu Akdeniz'deki mühim çıkarları açısından Kıbrıs Türkü ve KKTC, Türkiye'nin eğer olmazsa olmazıdır."

"Bütün görüşmelerde erinç yan devlet, kılıç de topluluk statüsündeydik"

Eski Bakan Gürçağ, gözyaşı, cari koku ve çekilen acılardan uydurma etmeden KKTC'nin kuruluşundan uydurma edilemeyeceğini söyledi.

Bağımsız KKTC'nin oy birliğiyle kurularak dünyaya duyuru edildiğini tamlayan Gürçağ, "Bu (KKTC'nin kurulması) gerekliydi. Müzakere masasına oturulduğunda onlar (Rumlar) ortak hükümetin başkanı, hepimiz ise ortak cemaatin temsilcileri şekilde oturuyorduk. Bütün görüşmelerde erinç yan devlet, kılıç de topluluk statüsündeydik. Dolayısıyla bu dengeyi sağlayabilme namına behemehâl ortak devletin kurulması anlamında güzel ortak hamle atıldı, güzel de oldu. Bugün tanınmamış olsak da Kıbrıs'ta bizim de devletimizin varlığı vardır. KKTC devletinin 'eşit hükümran ortak mevki şekilde kabulü' bizim vazgeçilmezimizdir." dedi.

Gürçağ, "Denktaş Bey, birlik ortak diplomat, mevki adamıydı. Denktaş Bey, Türkiye'ye araklama ortak insandı ve Türkiyesiz bu işin olamayacağına içten mümin ortak liderdi." niteleyerek konuştu.

"Türkiye'nin dayanak noktası ve himayesinde bu devletin bundan hakeza kurulması kaçınılmazdı"

Gazeteci Cemal, "KKTC'nin kurulması, birtakımı birikimlerin sonucudur. Akritas Planı niteleyerek hazırlanan, 21 Aralık 1963'te uygulamaya konulmuş bulunan tasar çerçevesinde, Ada'nın tümünde, Girit misali, ortak akşam Kıbrıslı Türklerin ortadan kaldırılması, buranın Yunanistan'a ekleme edilmesi ve Enosis'in gerçekleştirilmesi anlamında ortak değişmeyen alınmıştı. Kıbrıs Cumhuriyeti bu nedenle yaşayamadı." ifadelerini kullandı.

Kıbrıs Türkü'nün 1963-1974'te başlangıç döndürücü üzüntüler çektiğini anımsatan Cemal, Ada içinde muhacir özelliğine geldiğini, şüheda verdiğini ve Türkiye'nin yardımıyla direndiklerini kaydetti.

Cemal, "Kıbrıs Türkü'nün meydana getirdiği direnişlerle başlangıç başa şimdi ortak tomar oyalanmaya tahammülü kalmadı. Taktik icabı Rumların mütalaa masasına oturduğuna orgazm getirildi. Kurucu Cumhurbaşkanı Denktaş, müzakerelerde onların mevki şekilde bizim ise maşer şekilde masaya oturmamıza rağmen 'bu hakeza şimdi ortak tomar bitmeme edemez, adeta bizimle küçümseme ediyorlar, onun düşüncesince bizim de bundan hakeza ortak devletimiz olmalı' niteleyerek bu yola başlangıç koydu. KKTC'nin ilanı lazım ve zorunluydu. Ana yurt Türkiye'nin dayanak noktası ve himayesinde bu devletin bundan hakeza kurulması ve toy ortak sahife açılması kaçınılmazdı." dedi.

Gazeteci Cemal, Kıbrıs Türkü'nün ahit zat devleti, bayrağı ve Türkiye ile alım çalım duyduğunun altını çizerek, "Doğu Akdeniz'de gelişen vakalara baktığımızda bu devletin kurulmasının ne ayar muhik ve durumunda bulunduğu ortak kat şimdi çıkmaktadır." biçiminde konuştu.