Oktay, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2022 Merkezi Yönetim Bütçe ve 2020 Kesin Hesap Kanun Teklifi hakkında milletvekillerinin sorularını cevapladı.
Oktay şöyleki konuştu:
“Bu ülkenin esnafını, KOBİ'sini, girişimcisini, Start-up sahiplerini, e-tüccarını, çiftçisini, besicisini, zanaatkârını, tasarımcısını dayanıklı baş döndürücü isteklendirme programıyla destekleyen; bizleriz. Öğrencimizin yurdunu da en güzel koşullarda kılıç yaptık ve yapıyoruz; öğrencilerimizin kredisini, bursunu da olabilecek en efdal ölçüde kılıç veriyoruz. Çalışanımızın yanındayız; özürlü vatandaşımızın ve korunmaya kadın evlatlarımızın indinde da kılıç varız. Doğal afetlerde en aceleci biçimde vatandaşımızın imdadına koşan da biziz, facia sonrası yaraları en aceleci biçimde sararak şehirlerimizi baştan canlandırma fail de biziz. AK Parti hükümetlerinin bugüne denli ne badireler atlattığını, ne zorluklara döş gerdiğini; gelişigüzel şeye karşın iri ve çelimli Türkiye amacından şaşmadığını gerçekte hepiniz biliyorsunuz.”
Para ve maliye politikalarına yer veren Oktay, “Para ve maliye politikalarımız birbiriyle koordineli yerine yukarı siyasa dokümanlarında belirlenmekte ve yayımlanmaktadır. Orta Vadeli Program (OVP) salgının etkisiyle yükselen amme açıklarının tedrici yerine azaltılması ve finansal disiplinin sürdürülmesi izlence devrinde izlenecek maliye politikasının esas gayesi olabileceği dile getirilmiştir. Ayrıca, mühim ölçütler çerçevesinde düzenlenen istikraz politikası kapsamında istikraz ağırlıklı yerine TL cinsinden yapılacağı dile getirilmiş, taşınmazlar içi döviz ve giranbaha cinsi borçlanmaların ise ortalık şartları çerçevesinde aşamalı yerine azaltılması istikraz politikasının esas mühim hedeflerinden biri olabileceği vurgulanmıştır. Kazanımlarımızın dayanağı; maliye politikamızı çelimli kuma halde kullanıyor olmamız ve bütçe disiplinimizdir” halinde konuştu.
Oktay, bütçe disiplini mevzusundaki aykırılık milletvekillerinin eleştirilerine, “Son dü yılda topu topu dünyada bütçe açıkları artmıştır. Bütçe açığının ulusal gelire oranı; ABD'de yüzdelik 5,7'den yüzdelik 10,8'e, Avro Bölgesi'nde yüzdelik 0,6'dan yüzdelik 7,7'ye, Almanya'da yüzdelik 1,5 üstüne üstlük yüzdelik 7,7 açığa, Fransa'da yüzdelik 3,1'den yüzdelik 8,9'a, Çin'de yüzdelik 6,3'ten yüzdelik 7,5'e, Hindistan'da yüzdelik 7,4'ten yüzdelik 12,8'e yükselmiştir. Ülkemizde ise salgının ağırbaşlı şartlarına ve hükümetimizin açıklamış olduğu dayanıklı baş döndürücü yardıma karşın bütçe açığını 2020 senesinde yüzdelik 3,5 seviyesinde gerçekleştirdik.
2021 yılı bütçe açığı ise Meclisimizden yüzdelik 4,3 yerine geçmişken, kuma yandan salgından etkilenen kesimler özellikle edinmek az daha toplumsal ve kazançlı dayanaklık etmek gereksinim duyan topu topu kesimlerin ihtiyaçlarını ağız ağıza karşılayacak biçimde masraf politikalarımızı sürdürürken, maada yandan yıl başlangıcında aldığımız kümelenme tedbirleriyle yüzdelik 3,5'lik kuma bariz seviyesini hedefleyerek bütçemizi çalışan kuma halde yönettik. Sene sonuna yaklaştığımız şu günlerde bu hedefi tutturuyoruz” sanarak konuştu.
Merkez Bankası'nın siyasa ürem indirimine müteallik yerine Oktay, “Para politikası kararları, Para Politikası Kurulu üyeleri kabilinden alınmaktadır. Bu nedenle tartışmaların Merkez Bankasının bağımsızlığını zedeleyecek kuma zemine çekilmemesi icap ettiğini düşünüyorum. Ayrıca siyasa faizi ve şişkinlik denklemine yalnızca namüsait yegâne kuma çerçeveden bakamayız. Salgının etkileriyle enflasyonun topu topu dünyada kuma yükseliş trendinde bulunduğunu görüyoruz. Ancak enflasyonun artıyor olması Merkez Bankalarının hele ki şişkinlik üstünde kuma siyasa faizi uygulaması anlamına gelmiyor. mesela kaslı çoğunda, elden çabucak hepsinde siyasa faizleri enflasyonun enikonu altındadır.
ABD'de yüzdelik 5,4 şişkinlik varken siyasa faizinin yüzdelik 0,25 bulunduğunu görüyoruz. Bu örneğe Kanada, Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere ve Japonya az daha nice ülkeyi engelleme edebiliriz. Gelişmekte bulunan devletler açısından da benzeri kuma gidiş gır konusu. mesela Brezilya'da yüzdelik 10,25 enflasyona yanıt faizin yüzdelik 6,25, Meksika'da ise şişkinlik yüzdelik 6 iken faizin yüzdelik 4,75 bulunduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Oktay şunları kaydetti:
“Kur hareketleri mevzusuna değinecek olursak; Doların ABD'nin değiştirme alımlarını DOĞRU vakitte azaltmaya başlayacağının netleşmesiyle ve ürem kümelenme sonucu ile beraberce maada dünya servet birimleri karşısında değerlendiği kuma devirde bulunmaktayız. Dolar endeksi Mayıs ayından bugüne kuma yükseliş trendi içindedir. Avro/Dolar paritesi de 1,16 seviyelerindedir. Bu halden dayanıklı baş döndürücü dünya az daha bizim de etkilendiğimiz kuma gerçektir. Türkiye mutedil kuma borçluluk seviyesi, düşüt kuma bütçe açığı ve enli gamda istihsal kapasitesiyle çelimli kuma ekonomiye sahiptir. Bankalarımızın kapital ehliyet rasyoları da enikonu kuvvetlidir. İhracatımız Ocak-Eylül devrinde güzeşte seneye nazaran yüzdelik 36 artma sergilemiştir. Buna müteallik yerine akan açığımızda ehemmiyetli iyileşmeler görülmektedir. Türkiye seneler sonradan bağıl düşüt akan açıkla büyüyebilme kapasitesine erişmeye yakındır. Cari açığımızdaki iyileşmeyle beraberce düzey saldırılarına dirlik ekonomimizi şimdi mukavim bir duruma getirmekte ve bu saldırıları fırlamış yetenek ve kapasitemizi bariz belirgin çoğaltma kararlılığındayız.”
Oktay, Türkiye'nin gelişmesine müteallik olarak, “Büyümenin kalitesine ayraç fail ehemmiyetli göstergeler makine-teçhizat yatırımları ve müstesna satım bazlı büyümelerin olup olmadığıdır. Makine-teçhizat yatırımları 2019 yılı akıbet çeyreğinden beri 7 çeyrektir nema kaydetmektedir. 2021 yılının geçmiş yarısında da makine-teçhizat yatırımları salname bazda yüzdelik 32,9 büyümüş, GSYH gelişmesine 3,4 nokta medet vermiştir. Güçlü iç alakanın yanı esna bu vakitte belirgin aut alakanın büyümeye yardımı da 3,9 nokta yerine gerçekleşmiştir” ifadelerini kullandı.
Oktay Türkiye'de bitmeme fail sorun süreciyle ait on büyükelçinin kuma açıklamasına değinerek, kuma açıklamanın topluluğun gelişigüzel kesiminde edilgi oluşturduğunu anlatım etti. Oktay, “Bağımsız ve etkisiz Türk yargısına edisyon hazırlamaya niyetlenen bu hadsiz girişime dirlik özellikle Sayın Cumhurbaşkanımız edinmek az daha gelişigüzel kurda aksülamel gösterdik. Niyetimiz tabii buhran boşaltmak değil, ülkemizin emir hakkına yöneltilen bu saygısızlığa lüzumlu yanıtı vermekti. Tutumumuzu belirgin kuma biçimde ortaya koyduk ve hatası ortadan kaldırmayı hedefledik.
Türkiye Cumhuriyeti, serbest ve hâkim kuma devlettir. Yargı yetkisini de bu istiklal ve egemenliğinin gerektirdiği biçimde serbest ve etkisiz mahkemeleri aracılığıyla kullanır. Devletin ilçe yetkisini zaafa uğratacak uğur boncuğu adım benimseme edilemez. Türkiye Cumhuriyeti yasalarına gereğince Türk mahkemelerinde yargılanan topu topu sanıklarla ait kararları duraksamadan Türk mahkemesi verecektir. Dışarıdan, ayrıksı yerlerden ürün umanlar hüsrana uğramaya mahkumdur. Bu vesileyle arsıulusal hukukun kuma gereğini gene hatırlatmakta da kâr görüyorum. Diplomatlar bulundukları ülkenin yasalarına ve yargısal süreçlerine hürmet ifşa etmek zorundadır. Diplomatik bağışıklıklar bulunulan ülkenin istiklal ve emir haklarına dirlik kullanılamaz. Mahkemelerimizde görülebilmekte bulunan davalara ne saikle olursa olsun haricen uğur boncuğu karışma benimseme edilemez. Müdahale olursa da arsıulusal hukukun ülkemize tanımış olduğu hukuk çerçevesinde karşılığını bulur. Büyükelçilikler de bu diplomatik teamüllere namünasip hatası doğrultmak düşüncesince şimdi sonradan kuma izah yaparak, Diplomatik İlişkiler ile alakalı Viyana Sözleşmesinin 41. maddesine uyma etmeyi teslim ettiler. Diğer kuma deyişle, niyetlerinin iç işlerine ve yargıya karışma olmadığını ortaya koydular” dedi.
Oktay, Türkiye'nin sunulan kalmış olduğu natürel afetlerle ait yerler düşüncesince ayni ve nakdi yardımların aceleci kuma biçimde sonuçlandırıldığını belirterek, “Meydana mevrut sellerde devletimizin topu topu imkânları seferber edilerek facia bölgelerine toplanmış 2,5 bilyon liradan kuma tomar pınar muktebes durumdadır. Şu anne denli Kastamonu, Sinop ve Bartın'da afetten etkilenen yurttaşlarımıza toplam; 306 milyon 65 bin 349 teklik nakdi iane yapılmıştır, buna icar yardımı, iş yeri zararlarının yüzdelik 70'inin karşılanması ve taşıt yardımları dâhildir.
Kastamonu'da bin 50 hane ve 40 karye evi, Sinop'ta 80 hane ve 110 karye evi ve Bartın'da 20 karye evi edinmek az daha toplanmış bin 130 hane ve 170 karye evi yapıyoruz. Bunlardan 615 hane ve 110 karye evinin ihalesi yapılarak inşaatlarına başlandı. Adana, Mersin, Antalya, Muğla, Isparta, Burdur ve Denizli illerimiz ise orman yangınlarından etkilenmiş; yangınlar çelimsiz müddette arama dibine edilgin ve alanda hasar belirleme emek harcamaları hızlıca tamamlanmıştır. Bu illerimize şu anne denli kısaca 37 milyon teklik Afet ve Acil Durum Faaliyetleri Ödeneği gönderilmiştir.
28 Temmuz-13 Ağustos 2021 tarihleri ortada toplanmış 54 ilde 313 nüsha orman yangınına 18 su atar uçak, 9 İHA, 66 helikopter, 850 arazöz ve su tankeri, 430 iş makinası ve 5250 personel ile aceleci ve çalışan karışma edilerek yangınlar çelimsiz müddette arama dibine alınmıştır” sanarak konuştu.
Ahmet Umur Öztürk
