Organ nakli üzerine akıbet zamanlarda meydana gelen lansman ve farkındalık çalışmalarına karşın armağan sayısı organ gözleyen kişilerin sayısına uyarınca halen baş döndürücü düşüt seviyelerde. Türkiye’de ölüm fail kişilerden organ bağışı sayısının yetersizliği zımnında aktif vericiden nakillerle açığın kapatılmaya çalışıldığını kail Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Nefroloji uzmanı Doç. Dr. Ali Bakan, “Organ naklinin ümranlı bulunduğu devletler ile aramızda ortak mukayese gerçekleştirmek icabında arada averaj 10-15 kıvrım ayırt bulunmakta. Katolik ortak maşer bulunmasına karşın İspanya’da oranlar 1 milyon adam başı 35-40 arasıdır. Yine başka Avrupa devletlerinde ve ABD da oranlar 1 milyonda 25’in üstünde seyrediyor. Ülkemizde 30 bine benzeyen marazlı organ aktarımı bekliyor ve herhangi ortak sene bu rakama 4000-5000 acemi marazlı arttırma oluyor. Ancak herhangi ortak sene 4 bin ile 5 bin insana aktarım yapılabiliyor. Organ bağışının önündeki ön ehemmiyetli bariyer ise organ bağışına müteallik temelsiz bilgilerin, ön yargıların ve kusur dini inançlar” sanarak konuştu.
“İNSANLAR ‘ORGAN BAĞIŞI YAPARSAM GÜNAH İŞLER MİYİM’ DİYE DÜŞÜNÜYOR”
Avrupa İlaç Kalite ve Sağlık Hizmetleri Direktörlüğü (EDQM) ile Küresel Organ Bağışı ve Nakli Gözlemevi (GODT)’nin baş başa hazırladığı 2017 günlü tutanağa uyarınca kâffesi dünyada toplamda 128 bin 234 organ aktarımı gerçekleşti. Dünyada vefaten organ aktarımı oranlarının bütün organ nakillerinin yüzdelik 80’i oluşturduğunu fakat Türkiye’de mükemmel bilakis aktif vericiden organ naklinin yüzdelik 80’lerin üstünde bulunduğunu tabir fail Doç. Dr. Ali Bakan, “Ülkemizde vefaten naklin az olmasının en ehemmiyetli sebebi bilim eksikliğidir. Vefat fail ortak yakınının organlarını bağışlamayı düşünen ortak eş ferdin bedenî bütünlüğünün ağız ağıza bozulacağı endişesini taşıyor. İnsanlarda ‘organ bağışı yaparsam hata işler miyim?’ fikri var. Dini bilim yetersizliği yahut önyargılardan kaynaklı çekinceler de az değil. Bazen ‘organ bağışında mevcut peyda etmek lüzum misiniz?’ sanarak yönelttiğimiz ailelerin mevzuyu geçmiş ortak ilmek adamına istişare etmek istediklerini görüyoruz. Ülkemizde organ bağışının çoğalması düşüncesince ilmek işleri başkanlığının bu husus üstünde ısrarla durması gerekmektedir. İllerde ve ilçelerdeki ilmek görevlileri ve müftülerin müspet destekleri ile artma hızı şimdi da artacaktır” sanarak konuştu.
Yoğun ihtimam içre aktarım düşüncesince elverişli, akıl ölümü belirleme edilen verici sayısı averaj yılda bin 250 kişidir. Bunun da sadece yüzdelik 40’ının organlarını bağışladığını tamlayan Doç. Dr. Ali Bakan, vefaten organ bağışı yapanların nüfusumuza oranının 1 milyon şahısda 7 insana balya geldiğini de laflarına ekledi.
BELÇİKA MODELİ ÇÖZÜM OLABİLİR
Dünyada organ bağışı ile ilgilendiren dört yöntemin bulunduğunu vurgulayan Doç. Dr. Ali Bakan, bu yöntemlerin bağışı meydana getirecek ferdin öz rızası ile organ bağışı hazırlamaya apiko bulunmadığı hallerde devreye girdiklerini de aktardı. “Bu tensikat herhangi ortak ülkede ayrımlılık gösteriyor. Ülkemizde 18 yaşını doldurmuş, akli dengesi durumunda bulunan hepsi öz rızasıyla organ bağışında bulunabilir. Ancak evren geneli hızla, 18 yaşından şişman herhangi ortak birey, sağlıklıyken organ bağışçısı olduklarına itiraz etmemişlerse, ‘organ bağışçısı namına benimseme edilir’ anlayışı olan, ‘Organ Bağışı Sisteminde Belçika Modeli’ uygulamasına yöneliyor” sanarak mütekellim Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Bakan, devletimizde vefaten bağışların çoğalması düşüncesince armağan şekillerinde kanuni değişikliğe değişik Belçika modeline geçmemizin hal olabileceğini vurguladı.
YAŞARKEN ORGANLARINIZI BAĞIŞLAYIN
Bir ferdin kâffesi organlarını bağışladığında sekiz insana hayat verebileceğini aktaran Doç. Dr. Bakan, 2 bini bebek peyda etmek kabil 30 bine benzeyen insanoğlunun aktarım beklediğine uyanıklık çekerek, “Tüm vatandaşlar fedakârlıkta bulunmalı, elini taşın dibine koymalı. Lütfen yaşarken organınızı bağışlayın” dedi.