İstanbul
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) Dünya Enerji Görünümü 2021 tutanağına göre, dünyada devir ve yel enerjisi, elektrikli vesait ve gayrı bağan karbon teknolojiler gelişirken, acemi ortak enerji ekonomisi ortaya çıkıyor. Buna rağmen, temiz enerjide bugüne derece sağlanan tekâmül global emisyonların kullanılmamış seviyesine akla yatkın inmesini sürdürülebilir halde iletmek düşüncesince enikonu aheste kalıyor.
Rüzgar ve devir enerjisinde yatırımlar artarken, bu sene çelimli halde büyüyen kömür tüketiminin karbon emisyonlarının tarihteki en iri ikinci salname artışı gerçekleştirmesine defa açması bekleniyor.
Gelecek ay yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı'nda (COP26) hükümet liderlerine henüz iddialı hava aksiyonu çağırısında bulunulan raporun bulunan politikalar senaryosuna göre, devletlerin bugüne derece uyguladığı önlemlerle global ateşlilik artışının 2100'de uran önceleri devre gereğince 2,6 dereceyi bulacağı öngörülüyor.
Hükümetlerin kullanılmamış sürüm hedefine müteveccih açıklamış olduğu taahhütlerin eskiden ve kusursuz namına uygulanmış olduğu senaryoya gereğince ise taşıl mahrukat talebinin 2025'te maça yapacağı ve global karbon emisyonlarının 2050'ye derece yüzdelik 40 düşeceği hesaplanıyor. Bu senaryoda, global ateşlilik artışının 2100'de 2,1 dereceye ulaşacağı öngörülüyor.
Bugünün kâffesi taahhütlerinin adına getirilmiş olduğu senaryolara gereğince dünyanın yer yağı tüketimi 2050'de bugünkü seviyesi bulunan günce 100 milyon varilden 75 milyon varile düşerken, kupkuru kullanılmamış sürüm senaryosuna gereğince yer yağı tüketimi bu zamanda günce 25 milyon varil namına hesaplanıyor.
Dünyanın 2050'de kupkuru kullanılmamış emisyona kavuşması düşüncesince lazım sürüm azaltımı yatırımlarının yüzdelik 40'ı kendini ödeyen yatırımlar namına öne çıkıyor. Ayrıca, kullanılmamış sürüm hedeflerinin başarılması yel türbinleri, devir paneller, bataryalar, elektrolizörler üzere bölgelerde 2050'ye derece 1 trilyon dolarlık etraf oluşturabilir.
IEA Başkanı Fatih Birol, tutanağa bağlı değerlendirmesinde, dünyada cesurluk sağlayan temiz enerji yükselişinin taşıl yakıtların enerji sistemlerindeki dikkafalı yüküne dirlik geldiğini belirterek, "Hükümetlerin, COP26'da, geleceğin temiz ve dayanabilen teknolojilerini çabucak büyütmeye azimli olduklarına değgin belirgin ve akla yatkın ortak çevir sesi vererek bu problemi çözmesi gerekiyor. Temiz enerji dönüşümünü hızlandırmanın içtimai ve konuşu yararları baş döndürücü iri ancak eylemsizliğin maliyeti de baş döndürücü büyük." ifadelerini kullandı.
Bugünün hava taahhütlerinin 2030'a derece emisyonlarda çabucak yüzdelik 20 düşüşle sonuçlanacağını bildiren Birol, şunları kaydetti:
"2050'de kupkuru kullanılmamış emisyona iktiran etmek temiz enerji projeleri ve altyapılarındaki yatırımların 2030'a derece üç katından ortak tomar artmasını gerektiriyor. Bu arttırma yatırımların yüzdelik 70'inin büyümekte bulunan devletlerde gerçekleştirilmesi lazım. Bu devletlerde finansman sıkkın ve kapital de kaslı devletlere gereğince yedi büküm henüz pahalı. Küresel enerji piyasaları düşüncesince henüz ortak tomar burgaç riski artıyor. Gelecekteki enerji gereksinimlerini karşılayacak derece envestisman yapmıyoruz ve belirsizlikler önümüzde girdap ortak devre döşeme hazırlıyor. Bu uyumsuzluğu gidermenin yolu kâffesi uygulayım bilimi ve pazarlarda temiz enerji yatırımlarında iri ortak artma gerçekleştirmekten geçiyor."