Bitlis
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde "kuş cenneti" namına isimlendirilen Arin Gölü, akıbet yıllarda sansasyonel bulunan kuraklık dolayısıyla küçülmeye başladı.
Önceki yıllara nazaran çokluk miktarındaki azalmanın beraberinde sıcaklığa ilişkin buharlaşmanın artarak çoğalması su kaynakları ve bölgedeki baraj ve göllerin seviyesinde düşüşe illet oldu.
Bitlis'in ehemmiyetli sulak alanlardan birisi bulunan ve sodalı suyuyla nice türden binlerce kuşa ev sahipliği karşıcı 14 kilometrekare büyüklüğündeki Arin Gölü yaşanmış bulunan iklimsel değişimlerden negatif etkileniyor.
Türkiye'nin 3. erdemli dağı bulunan Süphan Dağı'nın eteklerinde toprak düzlük gölde yağışların yetersizliği ve mevsimin kurak geçmesinden çevre kıran bölgelerinde tahminî 2 kilometre çekilme yaşandı.
Bünyesinde barındırdığı kuşlarla herhangi birlikte sene baş döndürücü sayıda ziyaretçi ağırlayan gölün çekilmiş olduğu yerler, bakımsız bölgeye dönüştü.
"Göl kuruluşa noktasına mevrut durumda"
Siirt Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Doç. Dr. Adnan Alkan, AA muhabirine, Arin Gölü'nün, Van Gölü'nün kuzeybatısında toprak alan, 6 m. derinliğe ehil birlikte göl bulunduğunu söyledi.
Küçük bulunmasına karşın ülkenin en ehemmiyetli sulak dallarından birisi bulunan gölün kuş çeşitliliği açısından da varlıklı bulunduğunu tamlayan Alkan, şöyleki konuştu:
"Hem kentteki kuşların tenasül aynı zamanda barhana fail kuşların konaklama alanı. Buradaki birtakım kuşların nesli tükenme tehlikesiyle dirlik karşıya. Macar ördeği, angut ve ötücü kuğu üzere baş döndürücü türlü kuş türleri var. Kuş hayatı açısından ehemmiyetli birlikte sulak düzlük lakin kuruluşa ve namevcut olma noktasına mevrut durumda. Çekilmeden çevre gölün suyu enikonu azalmış. Bunun esas nedeni hava değişikliğine ilişkin kuraklık ve çokluk yetersizliğidir."
"Yağışların ayrıcalığı de değişti"
Son senelerde ortaya çıkan global ısınmaya ilişkin iklimsel değişikliklerin nice alanda çokluk yetersizliğine sefer açtığını aktaran Alkan, coşkunluk artışı ve buharlaşmanın bunu henüz ati boyuta taşıdığını vurguladı.
Türkiye'nin de global istinas ve kuraklıktan en birlikte tomar etkilenen sahaların başlangıcında geldiğini aktaran Alkan, şunları kaydetti:
"Türkiye'de kuraklığın en kaba ve alevli hissedildiği yerlerin başlangıcında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri geliyor. Sadece yağışların azalması değil, yağışların niteliğinin de değiştiğini görüyoruz. Eskiden kar yağışları birlikte tomar olurken, akıbet senelerde yağışlar rahmet biçiminde düşüyor. Bu da toprağın suya bulunan doygunluğunu ve gölün tagaddi düzenini etkilemektedir. Son yıllarda sondajlarla su ihtiyacının karşılandığını yahut satıh suların henüz baş döndürücü sulama gayeli kullanıldığını görüyoruz. Bu halde olduğunda gölü besleyecek akarsuların, göle ulaşmadan gider edildiğine yahut buharlaşmayla namevcut olduğuna şahitlik ediyoruz."
"2 kilometre çekilme yaşandı"
Göldüzü köyü muhtarı Halis Oruçlu ise akıbet yıllarda gölde yaşanmış bulunan çekilme dolayısıyla kırgınlık yaşadıklarını belirtti.
Daha önceki göldeki suyun yola denli geldiğini özetleyen Oruçlu, "Son 2-3 senedir sular çekiliyor. Bunda zirai sulama düşüncesince meydana getirilen sondajların da tesiri var. Göl kuruyor. Yaklaşık 1,5-2 kilometre çekildi. Burası esirgeme altında ve baş döndürücü sayıda kuş şekli vardı. Su çekilmiş olduğu düşüncesince emektar güzelliğini özlüyoruz." dedi.