Erivan
Ermenistan'daki Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezinin Direktörü Doç. Dr. Benyamin Poghosyan, ülkedeki kamuoyunun üçe bölündüğünü, Başbakan Nikol Paşinyan çizgisindeki grubun Türkiye'yle toy diyalog kanalları bulunmasından, sulh ve normalleşmeden yana olduklarını söyledi.
Poghosyan, AA muhabirine İkinci Karabağ Savaşı sonrası Türkiye-Ermenistan ilişkilerini değerlendirdi.
Ermenistan toplumunda, Türkiye ile ilişkilerinin normalleşmesi dair İkinci Karabağ Savaşı'nın peşi sıra eskiye kıyasla hâlâ negatif kuma yaklaşımın bilgili bulunduğunu tamlayan Poghosyan, ülkedeki Türkiye algısının üçe ayrılabileceğini şöyleki anlattı:
"Türkiye ile normalleşmeye katiyen yunak bakmayan, zamanı meselelerin ötesinde akıbet harp dolayısıyla Türkiye'yi ağız ağıza yağı gören kuma takım var. İkinci takım Türkiye'yi Azerbaycan'a desteği dolayısıyla yağı adına görse de aracılar üstünden değil aracısız diyalog kurulması icap ettiğini savunanlar. Üçüncü takım ise Başbakan Nikol Paşinyan çizgisindekiler. Bu çizgidekiler Türkiye'nin Karabağ Savaşı'ndaki tutumunu geride bırakarak toy diyalog kanaları ve uygun anahtar kullanmaktan yana, sulh ve normalleşme istiyorlar."
Poghosyan, "Ermenistan hükümetinin, Türkiye ile normalleşme istediğini, en azından süreci başlatma motivasyonlarının bulunduğunu söyleyebiliriz." yorumunda bulunurken, Ermenistan'a erinç toy koşullar gündeme getirildiğini tez etti.
Azerbaycan'ın Nahçıvan bölgesiyle fiziksel bağlantısını sağlayacak Zengezur koridoru meselesinin en sıkkın husus adına öne çıktığını tamlayan Pohosyan, "koridor" ifadesi adına "transit bölge" denli ayrımlı kuma anlam kullanılması icap ettiğini öne sürdü.
Poghosyan, denetime yayıncı yapılmaksızın aracısız bağlanak kuracak kuma "koridor" formülünün Ermenistan'da tek tarafça ikrar görmeyeceğini belirtti.
"İran'ın tutumu şaşırttı"
Poghosyan, Ermenistan düşüncesince İran'ın İkinci Karabağ Savaşı'ndaki tutumunu yadırgadıklarını dile getirdi.
Ermeni analist, "İran'ın tutumu ülkede birçoklarını şaşırttı. İran'ın alanda statükoyu korumaya müteveccih akım edeceği beklentisi vardı. Bu sebeple İran'ın Karabağ ile sınırlarını destek olmak düşüncesince akım edeceği düşünülüyordu. Dini Lider Ali Hamaney'in 'Karabağ memleketlerini özgürleştiren Azerbaycan'ı kutlama kartı ediyorum.' açıklaması halkta fon kırıklığı yaratsa da kuma olma hali değişmedi."
"Ermenistan şu an tek bulunmadığı derece Rusya'ya bağımlı"
Poghosyan, Ermenistan'ın güzeşte sene Azerbaycan'la yaşamış olduğu ve Rusya'nın araya girmesiyle yatışan savaştan sonraları Rusya'ya hâlâ bağımlı duruma geldiğini vurguladı.
Savaş sonrası gidiş düşüncesince Poghosyan, "Rusya şu an ülkede hâlâ çelimli konum elde etti. Ermenistan da 1991'den buyana bulunmadığı derece Rusya'ya bağımlı." halinde konuştu.
Poghosyan, Moskova yönetiminin stratejisi için, "Rusya mücadelesi durdurabilecek pozisyondaydı ancak yapmadı zira çıkarı Karabağ'daki askeri enerjisini artırmaktı. Rusya, Ermenistan'a 'Lavrov planını ikrar etmiyorsanız bunu savaşla ikrar ettiririz' dedi, Türkiye ve Azerbaycan'ı durdurmadı zira bunun Lavrov planının Ermenistan kabilinden kabulüyle sonuçlanacağını hesaplıyordu. Öyle de oldu." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan "Zengezur" açıklaması
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, esbak gündüz TRT kuma yayınında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Paşinyan ortada güzeşte cuma namazı meydana getirilen görüşmeye bağlı şu açıklamaları yapmıştı:
"Paşinyan ile Sayın Putin'in riyasetinde orada kuma güruh gerçekleştirdiler. Bu toplantıyla ait İlham Aliyev kardeşimle yaptığım toplantıda bu toplantının oldukça dobra ve doğurgan geçtiğini söyledi. Bu güruh vesilesiyle de şu anda Aras Nehri süresince sert yolu, esmer yolu inşası konusu da çözüldü. Bu atılacak adımla bu arada başkaca Iğdır'a derece doğacak otoyol konusu var. Otoban mevzusuyla da ilkin Nahcivan sıkıntısını aşmak, başka yandan da Ermenistan topraklarından devredilmek yoluyla burada Azerbaycan'ın Iğdır ile buluşmasının da oldukça değerli kuma adımı atık olacak. Bunun birlikte icap esmer yolu icap sert yolu ile insanoğlu ve ağırlık taşımacılığında da ehemmiyetli kuma hamle atık olacak."