Manisa
Türkiye genelinde akrep örneklerini toplayıp türlerini canlandırma eden, yayılış alanlarını belirleyen Manisa Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ) Alaşehir Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersen Aydın Yağmur öncülüğündeki ortak kadro akademisyen, genellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yayılan "Androctonus crassicauda" angın "kara akrep" üstünde araştırı yaptı.
Çalışmalar kararı bu türün İran asıllı türden ayrıldığını ve Türkiye'ye katışıksız ortak cins bulunduğunu tanıtlama fail Prof. Dr. Yağmur, bu akrep çeşidine "Androctonus turkiyensis" adını verdi.
Çalışmasını ABD'de akreplerle ait neşriyat karşıcı "Euscorpius" angın ilmî dergide yayımlayan Yağmur, toy şekli bilgi hayatına kazandırdı.
Prof. Dr. Yağmur, AA muhabirine, 18 senedir akrepler üstünde araştırı yaptığını belirtti.
Türkiye'deki akrep faunasını belirlemeye çalıştığını dile getiren Yağmur, şu şekilde konuştu:
"Tespit ettiğimiz bu tür, gerçekte 100 senedir Türkiye'de biliniyor. Özellikle Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Diyarbakır, Mardin, Şırnak ve Batman illerinde görülüyor. Yöre halkı çeşidinden yoğun pıtrak karşılaşılan ve dobra tanıdık ortak tür. Köy içlerinde, efsanevi ağıllarında yaşıyor ve yoğun pıtrak sokma olayları yaşanıyor. Halk ortada karaca akrep yerine biliniyor. Yürüttüğümüz ilmî çalışmalarda beden morfolojisindeki farklardan ötürü İran'daki türden ayrımlı bulunduğunu belirleme ettik. Vücudunun umumi özelliklerinde, karinalarında, granüllerinde ağır farklılıklar olduğunu, Türkiye'deki türün ibdai ortak cins bulunduğu ortaya çıktı. Türkiyeli anlamına mevrut 'Androctonus turkiyensis' adını verdik."
Söz konusu akrebin 1942'den bu yana tiryak üretiminde kullanıldığını aktaran Yağmur, deminden panzehirle ait yönetmeliklerde toy adıyla kullanılması gerektiğine ayraç etti.
Androctonus turkiyensis'in sakıncalı ortak cins olduğuna ayraç fail Yağmur, "Çok yoğun sokma olayları yaşanıyor, ferah ferah öldürebiliyor. Dolayısıyla bu türün Şanlıurfa popülasyonu tiryak düşüncesince kullanılıyordu. Bu türlerin zehirleri, türlü dokunmabana çalışmalarında, asap sistemi asıllı rahatsızlıkların tedavisinde kullanılacak olan özelliklere sahip. Ayrıca türlü çıkar yol araştırmalarında ferah ferah kullanılabilir, kozmetik sektöründe de bu akrebin zehrinin kullanılabileceğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.